Durf jij openlijk voor je belangen uit te komen?

Het zal niet de eerste keer zijn. Bestuurders die een klik met elkaar hebben en een strategische samenwerking tussen hun organisaties al helemaal voor zich zien. Enthousiast stellen ze stuurgroepen in, haken ze medewerkers aan en verkondigen ze hun visie. En toch blijkt anderhalf jaar en tien stuurgroepsessies verder dat diezelfde medewerkers helemaal niet zitten te wachten op een samenwerking. Het momentum is weg en een verdere verkenning wordt afgeblazen.  

Vaak gaat het mis als de dialoog blijft hangen in het uitwisselen van standpunten. “Wij willen alleen samenwerken als de gemeente hoofdfinancier blijft.” “Het mag ons geen extra werk opleveren.” “Prima om samen te werken, maar wíj zijn penvoerder.” Standpunten zijn meningen of zienswijzen waar mensen niet zo gemakkelijk vanaf te brengen zijn. Bij tegengestelde standpunten zijn partijen zelden bereid het eigen standpunt op te geven of water bij de wijn te doen. Hierdoor ontstaat een oeverloze discussie waarbij een oplossing ver te zoeken is. 

Anders gaat het als belángen centraal staan in het gesprek. Als een bestuurder bijvoorbeeld eerlijk op tafel legt wat het persoonlijke belang is bij de samenwerking: “ik wil voor mijn pensioen nog één keer iets wezenlijks hebben bewerkstelligd.” Het geeft woorden aan een onderstroom die medewerkers allang voelen. Belangen hebben betrekking op een voordeel voor een persoon of organisatie. Ze zijn onderliggend aan standpunten en geven antwoord op het waaróm van die standpunten. Anders dan bij standpunten zijn bij uiteenlopende belangen vaak wel goede oplossingen te bedenken. 

Door samen te onderzoeken hoe je de taart groter kunt maken, vind je vaak de win-win die tegemoet komt aan alle belangen. Dus: “Waarom willen jullie per se de gemeente als hoofdfinancier?” “Omdat die de afgelopen jaren een betrouwbare inkomstenbron was en we ons daardoor geen zorgen hoefden te maken over de financiële continuïteit van onze organisatie.” “Aha, voor ons is van belang dat we niet te afhankelijk zijn van één partij. Kunnen we naast de gemeente ook andere partijen aanhaken die structureel willen financieren?” Het gesprek aangaan vanuit standpunten zorgt voor focus op wat niet kan, terwijl belangen centraal stellen creatieve ruimte geeft voor alle partijen. 

Als je vóór de persoonlijke belangen en de organisatiebelangen eerst aandacht besteedt aan de collectieve belangen, dan kom je het verst met elkaar. Oftewel: wat is de meerwaarde van de samenwerking voor de maatschappij? Het hier met elkaar over hebben is voor strategische samenwerkingen misschien wel het meest waardevol. Wie is er immers tegen het beter helpen van de burger, client of patiënt?

Hoe zorg jij ervoor dat de echte belangen op tafel komen?

Met Bruggenbouwers helpt Aardoom & de Jong organisaties met een maatschappelijke taak om strategische samenwerkingen tot stand te brengen. Een essentieel onderdeel hiervan is het in kaart brengen van wederzijdse belangen en mogelijke issues in de samenwerking. Als neutrale begeleider bewaken we de voortgang van het proces met specifieke aandacht voor de relatie, zodat de partijen tot een gedeelde ambitie komen en goede samenwerkingsafspraken kunnen maken. 

Meer weten? Neem gerust contact met mij op:

Hannah Hendrikx
+316 2670 6089
hannah@aardoomendejong.nl